Etnografia to rodzaj badań, które polegają na zanurzeniu się w konkretnej społeczności lub organizacji w celu obserwacji z bliska ich zachowań i interakcji. Słowo „etnografia” odnosi się również do pisemnego raportu z badań, który etnograf sporządza po ich zakończeniu. Etnografia jest elastyczną metodą badawczą, która pozwala na dogłębne zrozumienie kultury i dynamiki społecznej danej grupy. Wiąże się jednak również z pewnymi praktycznymi i etycznymi wyzwaniami.

Do czego wykorzystywana jest etnografia?

Badania etnograficzne wywodzą się z dziedziny antropologii i często polegały na tym, że antropolog mieszkał z odizolowaną społecznością plemienną przez dłuższy czas, aby zrozumieć jej kulturę.

Ten rodzaj badań może czasami trwać latami. Na przykład Colin M. Turnbull mieszkał z ludem Mbuti przez trzy lata, aby napisać klasyczną etnografię The Forest People. Dziś etnografia jest powszechnym podejściem w różnych dziedzinach nauk społecznych, nie tylko w antropologii. Stosuje się ją nie tylko do badania odległych lub nieznanych kultur, ale także do badania konkretnych społeczności w obrębie własnego społeczeństwa badacza. Na przykład, badania etnograficzne (czasami nazywane obserwacją uczestniczącą) zostały wykorzystane do badania gangów, kibiców piłkarskich, pracowników call center i policjantów. Jeśli chcesz doświadczyć etnografii na własne oczy, to warto wybrać się do muzeum etnograficznego w Warszawie. Info w linku.

Zalety etnografii

Główną zaletą etnografii jest to, że daje ona badaczowi bezpośredni dostęp do kultury i praktyk danej grupy. Jest to użyteczne podejście do poznawania z pierwszej ręki zachowań i interakcji ludzi w określonym kontekście.

Poprzez zanurzenie się w środowisku społecznym można uzyskać dostęp do bardziej autentycznych informacji i spontanicznie zaobserwować zachowania, o której nie można by się było dowiedzieć po prostu pytając.

Etnografia jest również metodą otwartą i elastyczną. Zamiast dążyć do zweryfikowania ogólnej teorii lub przetestowania hipotezy, ma na celu zaoferowanie bogatej narracyjnej relacji z konkretnej kultury, pozwalając na zbadanie wielu różnych aspektów grupy i otoczenia.

Wady etnografii

Etnografia jest metodą czasochłonną. Aby zebrać wystarczająco dużo obserwacji, aby zbudować reprezentatywny obraz, możesz oczekiwać, że spędzisz co najmniej kilka tygodni, ale bardziej prawdopodobne, że kilka miesięcy w danej społeczności. Takie długoterminowe zanurzenie się w kulturze może być wyzwaniem i wymaga starannego planowania.

Badania etnograficzne mogą być obarczone ryzykiem stronniczości obserwatora. Pisanie etnografii wiąże się z subiektywną interpretacją i może być trudno zachować niezbędny dystans do analizy grupy, w której jest się osadzonym.